Paramorfwmenoi: Οδοιπορικό στην Ευρυτανία

Αγέρωχα βουνά και ποτάμια που σε προκαλούν για περιπέτεια, πετρόχτιστα χωριά και μοναστήρια με ιστορία: από τη δημοφιλή κοιλάδα του Καρπενησιώτη ποταμού μέχρι τον Προυσό κι από το Βελούχι μέχρι την τεχνητή λίμνη των Κρεμαστών, κάθε εποχή ( και κάθε «φυλή» επισκέπτη ) έχει τις δικές της γωνιές στην Ευρυτανία.
Προσθέστε τις οργανωμένες και κατά βάση προσεγμένες υποδομές διαμονής, ακόμα και σε χωριά που δύσκολα βρίσκεις στο χάρτη, και έχετε το πλήρες «πακέτο» για ένα πολλά υποσχόμενο long weekend. Σκιέρ και μη, το χειμώνα η πυξίδα σας θα συντονιστεί στο δίπολο χιονοδρομικό κέντρο ( για παιχνίδι σε αλπικό φόντο ) και Καρπενήσι ( για ξενύχτι στην κεντρική bar street της κωμόπολης ). Το καλοκαίρι οι πεζοπόροι γράφουν διαδρομές στα δροσερά νερά του Κρικελλοπόταμου, με φόντο το γοητευτικό φαράγγι του Πανταβρέχει, στο νότιο τμήμα του νομού. Την άνοιξη και το φθινόπωρο ξεμυαλίζουν τα χρώματα και οι μυρωδιές στην Ποταμιά και τα πετρόχτιστα χωριά της: οι βόλτες στα καλντερίμια του Παλαιού Μικρού Χωριού και του Μεγάλου Χωριού, στο Βουτύρο, στο μοναστήρι-αετοφωλιά του Προυσού, στο Μουσείο Εθνικής Αντίστασης στους Κορυσχάδες.
Όσοι θέλετε να βγείτε από την κλασική τουριστική πεπατημένη, ετοιμαστείτε για χιλιόμετρα και στροφές προς το πανέμορφο χωριό Φιδάκια, τη λίμνη Κρεμαστών, το ερειπωμένο ιστορικό χωριό της παλιάς Βίνιανης αλλά και τα Άγραφα.

ΒΕΛΟΥΧΙ

Οι περισσότεροι το γνωρίζουν από το χιονοδρομικό του κέντρο που θεωρείται από τα καλύτερα της Νότιας Ελλάδας. Ομως το Βελούχι, το μεγάλο βουνό της Ευρυτανίας, κρύβει στις ράχες του άφθονα ορεινά χωριά και μια πανέμορφη φύση που σίγουρα αξίζει να ανακαλύψετε

Βελούχι ή αλλιώς Τυμφρηστός
Η αρχαιοπρεπής ονομασία του βουνού οφείλεται πιθανόν στον αρχαίο βασιλιά της περιοχής, Τέφραντα, γιο του Ηρακλή. Ο Στράβων το αναφέρει ως όρος Δρυόπων. Η ονομασία Βελούχι είναι νεότερη πιθανόν σλάβικης ή βλάχικης καταγωγής και δόθηκε επί τουρκοκρατίας. Από τον αγέρωχο αυτό ορεινό όγκο εμπνεύστηκε το ψευδώνυμό του ο αρχικαπετάνιος του ΕΛΑΣ Θανάσης Κλάρας (Αρης Βελου-χιώτης 1905-1945).

Το Στένωμα και το κάστρο του
Συμφώνα με τους ντόπιους στο κοντινό ύψωμα που ονομάζουν Τούρλα, υπήρχε αρχαίο κάστρο από όπου οι κάτοικοι πήραν τις πέτρες και έκτισαν τα σπίτια τους.

Πληθωρική φύση

Με την επιβλητική παρουσία του και τα 2.315 μέτρα του το Βελούχι κυριαρχεί στο έντονο ευρυτανικό ανάγλυφο και μαγνητίζει τα βλέμματα όλων. Ερχόμενος από τις πεδιάδες της Φθιώτιδας, καθώς ανηφορίζεις τον ορεινό δρόμο, η πληθωρική φύση του βουνού σου επιβάλλεται και σε κερδίζει. Οταν τα πρώτα χιόνια πασπαλίζουν τις κορφές (κάπου εκεί στα τέλη του Οκτώβρη) το μήνυμα του επερχόμενου χειμώνα χτυπά την πόρτα των ορεινών κοινοτήτων και οι δρόμοι στις γειτονιές γεμίζουν φθινοπωρινά φύλλα.

Το χωριό Αγία Τριάδα σκαρφαλωμενό στη ράχη του Βελουχιού.

Μεγάλο μέρος του Βελουχιού είναι καλυμμένο με εκτεταμένα δάση κεφαλονίτικης ελάτης στα ψηλότερα και πιο χαμηλά με δάση δρυός και φυλλοβόλων (κυρίως γύρω από τις υγρές ρεματιές). Δυστυχώς, η συνεχής, ανεξέλεγκτη διάνοιξη δρόμων και η παράνομη υλοτομία υποβαθμίζουν συνεχώς την αξιόλογη χλωρίδα καταστρέφοντας παράλληλα το ενδιαίτημα για πολλά απειλούμενα είδη της ορθνιθοπανίδας (π.χ. φιδαετός) και συρρικνώνοντας συνεχώς τον πληθυσμό των μεγάλων θηλαστικών (π.χ. λύκος).

Περιμετρικά του Βελουχιού (Τυμφρηστός) απλώνεται ένα πλήθος μικρών και μεγαλύτερων χωριών. Το σύνολο του οδικού δικτύου που συνδέει αυτές τις μέχρι χθες απρόσιτες ορεινές κοινότητες είναι στρωμένο με άσφαλτο. Το πλέον βολικό σημείο για να ξεκινήσετε το προτεινόμενο οδοιπορικό είναι το Καρπενήσι που διαθέτει αρκετές εναλλακτικές λύσεις για οικονομική διαμονή και φυσικά προσεγγίζεται μέσω του βασικού οδικού δικτύου, από τη Λαμία ή το Αγρίνιο. Αν πάλι ο προορισμός είναι τα άλλα, γνωστά θέρετρα της Ευρυτανίας, σίγουρα αξίζει τον κόπο να ξεφύγετε από την πεπατημένη και να αναζητήσετε τα «άσημα» χωριά της προτεινομένης διαδρομής. Με αφετηρία, λοιπόν, το Καρπενήσι η ορεινή διαδρομή μας θα περάσει από τα χωριά Στένωμα, Παυλόπουλο, Παπαδιά, Δομιανοί, Αγία Παρασκευή, Αγία Τριάδα και αφού στριφογυρίσει περιμετρικά του Τυμφρηστού θα καταλήξει στο κομβικό σημείο του δρόμου Λαμίας ? Καρπενησίου. Από εδώ μπορείτε να επιστρέψετε και πάλι στην πρωτεύουσα του νομού (Καρπενήσι) μέσω της νέας σήραγγας του Τυμφρηστού, να συνεχίσετε προς Κρίκελλο, Δομνίστα ή να κατηφορίσετε τον δρόμο της επιστροφής για Λαμία και Εθνική οδό Αθηνών - Θεσ/νίκης.

Πανέμορφα χωριά στις πτυχές του βουνού

Από το Καρπενήσι θα πάρετε τον δρόμο για Αγρίνιο. Στα 8 χλμ. και στο ύψος της τοποθεσίας Χάνι Μπαγασάκι θα δείτε ταμπέλες δεξιά να δείχνουν προς τα χωριά Στένωμα, Δομιανοί. Ο δρόμος αν και ασφάλτινος είναι αρκετά στενός και στριφογυρνά με έντονες ανηφορικές κλίσεις μέσα από αδιαπέραστο ελατόδασος. Αν ο καιρός το επιτρέψει είναι σίγουρο ότι θα απολαύσετε μια θαυμάσια διαδρομή σε υψόμετρο 1.000-1.200. Μια αλυσίδα από ξεχασμένα χωριά θα βρεθούν στο διάβα σας καθώς θα περιπλανιέστε σε μια από τις αμέτρητες πτυχές του βουνού. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν το Στένωμα και το Παυλόπουλο (υψόμ. 780) με την παλιά εκκλησία του Αγ. Δημητρίου, κτίσμα του 1666. Στο χωριό Παπαδιά η εκκλησία του Αγ. Ιωάννη Χρυσοστόμου χρονολογείται από τον 15ο αιώνα.

Σαρακατσάνικες στάνες στο Βελούχι σε ύψος 1.400 μέτρων.

Μικρό και Μεγάλο Χωριό

Χαρακτηριστική παραδοσιακή αρχιτεκτονική, γραφικά ξωκκλήσια, πετρόχτιστες πλατείες, τρεχούμενα νερά και ειδυλλιακές διαδρομές που ενώνουν τα δύο χωριά μεταξύ τους, αλλά και με αρκετά από τα υπόλοιπα της περιοχής, συνθέτουν το προφίλ αυτού που έχουμε στο μυαλό μας ως ιδανικό χειμωνιάτικο προορισμό. Και είναι. Χτισμένο σε υψόμετρο 720 μέτρων σε μια περιοχή μοναδικής ομορφιάς, στους πρόποδες του ελατοσκέπαστου βουνού Καλιακούδα, το Μεγάλο Χωριό παρέχει απλόχερα στιγμές ψυχικής ανάτασης σε όποιον περιπλανηθεί στις γειτονιές του ή ακολουθήσει το μονοπάτι που ανηφορίζει τη ρεματιά, μέσα στα πλατάνια. Στην αρχοντική συνοικία του χωριού μάλιστα, σε ένα καλντερίμι, θα δείτε συγκεντρωμένα δεκάδες παλιά πέτρινα αρχοντικά που αντιστέκονται δυναμικά στο πέρασμα του χρόνου. Λίγο πιο ψηλά, στα 900 μέτρα βρίσκεται το Μικρό Χωριό, χτισμένο σε απόσταση περίπου δύο χιλιομέτρων από το Μεγάλο. Εδώ αξίζει να ανακαλύψετε τη μικρή λίμνη η οποία σχηματίστηκε λίγο έξω από το χωρίο ύστερα από κατολίσθηση το 1963. Βρίσκεται ανάμεσα στο Παλαιό και το Νέο Μικρό Χωρίο.

Μέσα στο Μεγάλο Χωριό

Από το Μεγάλο Χωριό, ξεκινά ένας από του δρόμους οι οποίοι οδηγούν στο ειδυλλιακό φαράγγι «Πάνταβρέχει». Σχηματίζεται από τα νερά του ορμητικού Κρικελοπόταμου και στην πραγματικότητα είναι απλώς το στενότερο πέρασμα του ποταμού ανάμεσα στα όρη Πλατανάκι και Καλιακούδα. Το μήκος του δεν ξεπερνά τα εκατό μέτρα αλλά σε αυτήν την μικρή απόσταση, θα χαρείτε την ομορφιά της φύσης σε όλο της το μεγαλείο. Στο φαράγγι χύνονται πηγές από τα γύρω βουνά με αποτέλεσμα... πάντα να βρέχει. Βράχια σκεπασμένα με βρύα, υδάτινα παραπετάσματα και σπάνια είδη χλωρίδας συνθέτουν τον μαγικό χαρακτήρα της περιοχής αυτής.

Όμορφες εικόνες απο τα χωριά της Ευρυτανίας συνοδεία απο την αρχόντισσα Φιλιώ Πυργάκη

Πρασιά

Από τα μεγαλύτερα χωριά της ΒΔ Ευρυτανίας με πλήθος απο παλιές εκκλησίες σε υψ.760 μ. και 455 κατοίκους.

Εδώ και το γνωστό κυπαρίσσι του πατρο - Κοσμά.

2ο Αφιερωμα απο πανέμορφες φωτογραφίες απο τα χωριά Φουσιανά,Κυπαρίσσι,Βασιλέσι,Παλαιοκάτουνο,Μεταξάδες,Γιδόκαστρο.....

Άγραφα

Τα Άγραφα είναι ιστορική περιοχή και οροσειρά της κεντρικής Ελλάδας, η νότια απόληξη της Πίνδου. Καταλαμβάνουν όλο το βόρειο τμήμα του νομού Ευρυτανίας και το δυτικό του νομού Καρδίτσας και χωρίζονται σε Θεσσαλικά Άγραφα και Ευρυτανικά Άγραφα. Η φύση των Αγράφων έχει χαρακτηριστεί ως μία από τις πλέον καθαρές περιοχές στον πλανήτη.

..."Λένε οι παλιοί ότι, όταν ο Θεός έφτιαχνε τον κόσμο, πήρε μια χούφτα από χώμα και το πέρασε σε σήτα. Το εύφορο πέρασε από αυτήν και έγιναν οι κάμποι, οι πέτρες και τα χοντράδια έπεσαν στη γη και γεννήθηκαν τα Άγραφα."...